انار که با نام علمیpunica granatum است از میوه هایی است که منشا درختی دارد که دانه های آن به رنگ قرمز، سفید یا رنگی مابین این دو رنگ وجود دارد و پوست آن نیز اعلب قرمز و گاهی سیاه یا نزدیک به زرد است. انار در کشورهای زیادی کشت نمی شود و دامنه محدودی از کشورها مانند ایران، افغانستان، پاکستان، عراق، و ترکیه کشت می شود که این موضوع مرغوبیت آن را نشان می دهد.
اَنار بومی مناطق شرق ایران تا کوههای هیمالیا در شمال هند است و یکی از اولین گیاهان اهلی شدهاست. ایران با تولید سالانه ۸۰۰ هزار تن اَنار، بزرگترین تولیدکنندهٔ اَنار در دنیا بوده و هندوستان دومین کشور تولیدکنندهاست. در ایران شهرستانهای ساوه، نیریز و فردوس بهترتیب بزرگترین تولیدکنندگان اَنار هستند. بیش از ۷۰۰ رقم اَنار در کلکسیون مرکز تحقیقات کشاورزی یزد نگهداری میشود. اَنار در رنگهای مختلف از سفید تا سیاه وجود دارد. اَنار تقریباً در هر آب و هوایی و هرگونه خاکی میتواند رشد کند و میوه دهد، ولی آب زیاد در زمان رسیدن میوه باعث ترک خوردن آن میوه میشود. اَنار، گرمای زیاد با باد خشک و سرمای تا ۱۰- درجه سانتیگراد را میتواند تحمل کند.
از میوهٔ انار، آب انار، رب انار، لواشک انار و مربای انار تهیه میشود. از پوست انار برای تهیه رنگهای سنتی استفاده میشود، از برگ آن نیز سابق بر این استفاده میکردند. همچنین از پوست انار برای دباغی کردن پوست و از گل انار برای برخی مصارف دیگر استفاده میگردد. جوشانده انار که از جوشاندن پوست انار در آب بدست میآید، برای بر طرف کردن برخی از بیماریهای گوارشی و گلو درد، یک داروی گیاهی محسوب میشود.
انار سرشار از آنتیاکسیدان بوده (حدوداً به اندازه چای سبز) و دارای مقادیر زیادی ویتامین C و پتاسیم میباشد و هرچند تحقیقات علمی کامل تر و بیشتری لازم است، اما طبق بعضی از تحقیقات ممکن است فواید درمانی زیر را بدنبال داشته باشد.
همه قسمتهاي انار قابل استفاده بوده و میتوان از پوست انار نیز استفاده کرد. پس از مصرف دانههای انار هرچه باقی میماند شامل پوست سفت بيروني و پردهها و پیه وسط دانه ها را در سایه خشک کرده و در کیسه پارچهای در یخچال نگهداری نمایید. این داروی بسیار خوبی برای استفاده موضعی و رسیدن به اثر قابضیت آن می باشد.در مواقع ضروری از جمله ورمهایی که گفته شد میتوان مقداری از آن را جوشاند و صاف کرد، پارچه تمیزی را به آن آغشته کرده و به سطح ورم و التهاب قرار داد. همچنین از این محلول استفادههای دیگری هم میتوان برد از جمله اینکه قرار دادن آن بر محل فتق و یا محل کشیدگی تاندونها هم مفید بوده و باعث جمع شدن و برگشت موضع به حالت قبلی و عادی خود میشود؛ مثلا فتق نافی در اطفال و نوزادان که چون این یک عمل موضعی و بدون عارضه است هيچ مشكلي را پيش نمي آورد. یکی از مراجعین ما که نوزاد بیست روزه ای مبتلا به فتق نافی بوده و جراحان به دلیل کمی سن، جراحی را به بعد موکول نموده بودند، بدنبال چند هفته استفاده موضعی این دارو، کاملا بهبودی حاصل نمود. این محلول برای دهانشویه هم میتواند استفاده شود؛ مخصوصا برای کسانی که دچار آفت ناشی از گرمی میشوند یا دارای زخم مخاطات و التهاب لثه (که معمولا ناشی از غلبه گرمی و صفرا و خون است) هستند. طبیعتا انار ترش برای افراد با مزاج سرد باید با احتیاط مصرف شود. مي توان آب انار را همراه شکر سرخ قوام آورد (شربت انار) يا اينكه روی حرارت غیر مستقیم (کتری در حال جوش) تغلیظ نمود (رب انار شیرین) تا برای افراد با مزاج سرد نیز مناسب شود. آب انار ترش برای سیستم ریوی، سرفه و سیستم مغزی خیلی خوب نیست و ممکن است باعث تشدید سرفه شود (بدلیل قابض بودن و تنگ کردن مجاری هوایی)؛ اما انار شیرین مخصوصا به صورت شربت برای نرم کردن حنجره (بهبود صدا و رفع گرفتگی آن) و مجاری هوایی خوب است.