نارنگی 'Citrus tangerina' یکی از میوهها از تیره مرکبات است. نارنگی نسبت به پرتقال کوچکتر است، و مزهٔ ترش و شیرینتری دارد.
در پزشکی سنتی ایرانی طبع این میوه را سرد و تر میدانند و برای آن خواصی چون «مفرح قلب، رافع خفقان، صفرابُر و فرونشاننده لهیب معده و کبد» نام میبرند. این میوه دارای مقدار زیادی منیزیم است و از این طریق در فعالیت ماهیچهها، دستگاه گوارش و دستگاه عصبی مؤثر است.
یکی از قدیمیترین انواع نارنگی موسوم به Dancy Tangerine در اواخر قرن نوزدهم در فلوریدای آمریکا کشت میشدهاست.امروزه نارنگی در کشورهای تولیدکنندهٔ مرکبات مانند چین، اسپانیا، برزیل، ژاپن و ایران تولید میشود.
نارنگی دارای ویتامینهای A، B1، B2، C پروتئین، چربی، قند، حاوی مقدار زیادی فسفر، کلسیم است. نارنگی به خاطر داشتن مقدار فسفر و کلسیم بالا، یکی از میوههایی است که در تشکیل استخوان و اسکلت بدن مؤثر است
ارزش غذایی نارنگی: ارزش غذایی در هر ۱۰۰ گرم نارنگی عبارتست از:
ویتامین آ ۴۲۰ آی. یو
کربوهیدرات ۳۴/۱۳ گرم
فیبر رژیمی ۸/۱ گرم
پروتئین ۸۱/۰ گرم
تیامین (ویتامین B1) شش صدم میلیگرم
نیاسین (ویتامین B3) سی و هفت صدم میلیگرم
ویتامین B6 هشت صدم میلیگرم
ویتامین C بیست و هفت میلیگرم
کلسیم ۳۷ میلیگرم
آهن ۱۵/۰ میلیگرم
منیزیم ۱۲ میلیگرم
فسفر ۲۰ میلیگرم
پتاسیم ۱۶۶ میلیگرم
سدیم ۲ میلیگرم
روی ۰۷/۰ میلیگرم
چربی ۳/۰ گرم
کالری ۴۴ کیلوکالری
فواید درمانی نارنگی:
طبیعت نارنگی سرد است
منبع غنی ویتامین C است.
منبع غنی بتاکاروتن است.
برای کاهش تب و رفع تراکم خون در کبد مفید است.
به اعتقاد برخی، به خاطر خاصیت ضدعفونی کنندهاش، میتواند در درمان سفلیس موثر باشد.
دارای مقادیر فراوانی ویتامین A است و برای پیشگیری از سرطان مفید است.
مسکن خوبی برای سلسله اعصاب است
این میوه خون را تصفیه و زیاد می کند.
اگر از بیخوابی رنج میبرید و شبها نمیتوانید خواب آرام و راحتی داشته باشید، متخصصان تغذیه توصیه میکنند یکی دو ساعت قبل از خواب چند دانه نارنگی میل کنید.
نارنگی علاوه بر خاصیت اشتهاآوری از جمله میوههایی است که برای قلب و معده مقوی بوده و بهعنوان یک اشتهاآور طبیعی برای بیماران کماشتها و افرادی که تمایل به افزایش وزن دارند، تجویز میشود.
کارشناسان تغذیه میگویند نارنگی به دلیل داشتن ویتامینهای ث، آ و ب مفرح قلب است و میتواند اعمال قلب را تنظیم کند.
این میوه ادرار آور خوبی است و از این رو میتواند سموم بدن را دفع کند.
پزشکان خوردن نارنگی را به بیمارانی که از سرگیجه رنج میبرند نیز توصیه میکنند.
این میوه پاییزی چسبندگی خون را معالجه میکند، در نتیجه تصلب شرایین، ورم جدار ورید و سیاه شدن شریان، فلج ناقص و آنژین را بهبود میبخشد.
نارنگی حاوی مقدار زیادی منیزیم است و از این طریق در فعالیت عضلانی، دستگاه گوارش و سیستم عصبی موثر است و به خاطر داشتن میزان فسفر و کلسیم بالا، یکی از میوههایی است که در تشکیل استخوان و اسکلت بدن موثر است.
نارنگی به خاطر داشتن فسفر زیاد و ویتامینهای فراوان، باعث تقویت حافظه و هوش میشود
این میوه پرخاصیت، برای درمان بیماریهای زیر مفید است:
چاقی
برونشیت
التهاب ریه
آسم
زکام
فشارخون بالا
بیماریهای مختلف پوستی
درمان نفخ شکم با نارنگی :
افرادی که به نفخ شکم مبتلا هستند با مصرف میوه نارنگی به تنهایی میتوانند به درمان نفخ شکم خود بپردازند.
این گروه میتوانند میوه نارنگی را به تنهایی میل کنند یا از آب نارنگی یا میوه خشک شده نارنگی مصرف کنند.
این مواد همگی خاصیت ضدنفخ دارند.
حتی افرادی که تمایل دارند میتوانند میوه خشک شده نارنگی را بهصورت پودر در آورده و آن را به غذای خود اضافه کنند تا اثر نفاخی غذا را از بین ببرد.
نارنگی اکسپکتورانت طبیعی
میوه نارنگی از بهترین داروهای طبیعی ضدسرفه است که به اکسپکتورانت طبیعی در میان درمانگران طب سنتی چین معروف است.
مصرف این میوه زمستانی به افرادی که مبتلا به سرفههای خلطدار هستند، بسیار توصیه میشود.
این میوه همانند شربت اکسپکتورانت خاصیت خلطآور دارد و موجب تخلیه اخلاط موذی از گلو و کاهش سرفههای بیمار میشود.
مفید در درمان مسمومیت:
افرادی که دچار مسمومیت با الکل میشوند میتوانند این مسمومیت را با نوشیدن آب نارنگی یا خوردن نارنگی تازه برطرف کنند. خاصیت سمزدایی نارنگی به بیمار کمک میکند تا خیلی سریع بر مسمومیت و ضعف خود غلبه کند.
کاهش فشار خون بالا:
اگر به فشار خون مبتلا هستید، نوشیدن آب نارنگی تازه یا افزودن میوه خشک شده آن به غذا به بیمار کمک میکند تا فشار خون خود را کاهش داده و آن را کنترل کند.
منبع غنی پتاسیم:
افرادی که نیاز به دریافت پتاسیم بیشتری دارند میتوانند از طریق میوه نارنگی، پودر نارنگی یا آب این میوه زمستانی میزان پتاسیم مورد نیاز خود را جبران کنند.
مصرف نارنگی در بارداری:
میوههایی مثل پرتقال، گریپ فروت، نارنگی، لیمو و انگور منشا بسیار خوبی برای ویتامین ث هستند.
هر خانم باردار میتواند در روز چندین بار از این گروه استفاده کرده و نیاز خود را به ویتامینهایی مثلآ و ث برآورده کند.
بطورمثال آب میوه یا میوه تازه را با صبحانه یا بین غذا، میوه تازه یا خشک یا سالاد میوه را به همراه ناهار و کمپوت میوه را برای دسر و شام مصرف کند.
مصرف نارنگی در دیابت و کاهش وزن:
دانشمندان دانشگاه انتاریوی غربی، ماده بسیار ارزشمندی را در نارنگی یافتند. این ماده که Nobiletin نام دارد از خانواده ی فلاونوئیدها است و از آترواسکلروز، دیابت نوع دو و چاقی جلوگیری می کند. به منظور بررسی این موضوع ، دانشمندان مطالعات خود را بروی دو گروه موش آغاز کردند. گروه اول جوندگانی که براساس روش تغذیه ای غربی مقادیر زیادی کربوهیدراتهای ساده و چربی می خوردند، اما ماده ی Nobiletin از غذای آنها حذف شد و گروه دوم همان روش تغذیه اما ماده ی Nobiletin به آنها داده شد. نتایج نشان داد که در موشهای گروه اول علایم سندرم متابولیک شامل افزایش مقدار تری گلیسرید و کلسترول ، افزایش قند خون، انسولین و کبد چرب مشاهده می گردد، این تظاهرات همگی نشانه های بیماری قلبی -عروقی و دیابت است.
همزمان در موشهای گروه دوم که Nobiletin به آنها داده شد مقدار قند خون ، انسولین ، کلسترول و تری گلیسرید نرمال بود در حالی که اضافه وزن اندکی مشاهده شد. افزودن ماده ی Nobiletin به رژیم غذایی این گروه از موشها سبب شد که تجمع چربی در کبد آنها صورت نگیرد و بیان ژنهایی که سبب نرمال شدن فرآیندهای متابولیکی دربدن می گردد با مصرف این ماده تحریک شود، بنابراین جلوگیری از چاقی با مصرف ماده ی Nobiletin موجود در نارنگی امکان پذیر است.
دکتر MurrayHaff یکی از محققین آغاز گر این تحقیقات می گوید: تأثیر این ماده در پیشگیری از آترواسکلروز ، جلوگیری از سکته و حملات قلبی ثابت شده است. به دلیل خصوصیات Nobiletin ، براساس آنچه محققین می گویند: این ماده می تواند راههای جدیدی را برای مقابله با چاقی ایجاد کند.
باید به خاطر داشت که برای افرادی که تمایل به کاهش سریع وزن خود دارند این ماده نمی تواند به عنوان یک نوش دارو عمل کند اما می تواند به عنوان یک مکمل غذایی مصرف شود.
فواید نارنگی برای پوست:
نارنگی در ایجاد شادابی پوست تأثیر زیادی خواهد داشت.
آب نارنگی را بخوبی گرفته و با کمک انگشتان که به آن آغشته می کنید، صورت را با آن مرطوب کنید، سپس صبر کنید تا آب نارنگی روی پوست خشک شود. با آب ولرم ماسک خشک شده را بشویید و به آرامی پوست را خشک کنید.
خواص پوست نارنگی:
دانشمندان ترکیبی را در پوست نارنگی به نام “ “Salvestrol Q۴۰یافتهاند که سلولهای سرطانی انسان حاوی آنزیم “CYP۱B۱ “P۴۵۹را نابود میکند.
پوست خشک شده نارنگی یکی از مفیدترین بخشهای این میوه زمستانی برای بهبود سرفههای روزهای سرد زمستانی است.